Jestem nauczycielką w szkole ponadgimnazjalnej. Na co dzień mam do czynienia z trudną młodzieżą, w przeszłości zdarzały się sytuacje, w których uczniowie mnie wyzywali, a nawet popychali. Zastanawiam się czy przysługuje mi jakaś szczególna ochrona.

Zgodnie z Kartą Nauczyciela, nauczyciel, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w kodeksie karnym. W efekcie, mimo że nauczyciel nie jest funkcjonariuszem publicznym, korzysta z takiej samej formy ochrony.

W związku z powyższym, sprawcy niektórych przestępstw popełnionych na szkodę nauczyciela, muszą liczyć się z bardziej dolegliwymi karami. Np. sprawca naruszenia nietykalności cielesnej nauczyciela, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat trzech. Czynna napaść na nauczyciela skutkować może karą pozbawienia wolności od roku do dziesięciu lat, a w razie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nawet do dwunastu lat. Z kolei stosowanie przemocy lub groźby bezprawnej w celu zmuszenia nauczyciela do powzięcia określonych działań, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech, a za znieważanie nauczyciela może zostać nałożona kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Postępowanie w tych przypadkach prowadzone jest z urzędu, co oznacza, że postępowanie karne musi się odbyć, niezależnie od wniosku nauczyciela. Dyrekcja szkoły zobowiązana jest przy tym do zgłaszania wszystkich przypadków aktów przemocy organom ścigania.

Istnieje także możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności zgodnie z powyższymi regułami rodzica, który dopuści się wobec nauczyciela jednego z powyższych czynów np. podczas wywiadówki.

Nauczyciele podlegają ochronie przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych tylko podczas lub w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych, np. podczas lekcji, wywiadówek, wycieczek szkolnym. Nie oznacza to oczywiście, że bezkarnym jest sprawca przemocy, której podłożem nie są obowiązki służbowe nauczyciela. W razie ataku niezwiązanego z pełnieniem obowiązków służbowych, nauczyciel podlega ochronie tak, jak każdy obywatel (np. ochrona w razie naruszenia nietykalności cielesnej, pomówienia, kierowania gróźb).

Pamiętać należy, że dodatkowa ochrona nauczycieli podczas pełnienia zadań zawodowych dotyczy tylko tych nauczycieli, których obowiązuje Karta Nauczyciela.