Pracodawca nie chce udzielić mi urlopu wypoczynkowego, ponieważ jak twierdzi brakuje mu rąk do pracy. Choć mija już prawie połowa roku, byłem na urlopie tylko 2 dni. Obawiam się, że do końca roku nie wybiorę urlopu. Do kiedy mogę to zrobić, aby urlop mi nie przepadł?
Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego urlopu, którego długość zależy od stażu pracy i wynosi 20 dni (jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat) lub 26 dni (jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat). Zasadą jest, że urlop powinien być wykorzystany w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Szczegółowy harmonogram urlopów zawiera plan urlopów, który ustalany jest przez pracodawcę, przy uwzględnieniu wniosków pracowników. Pracodawca może brać przy tym pod uwagę konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Kodeks pracy przewiduje, że w przypadku podziału urlopu na części, co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Jeżeli urlop nie zostanie wykorzystany w danym roku kalendarzowym, powinien zostać udzielony pracownikowi najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego – oznacza to, że urlop z 2016 r. należy wykorzystać do 30.09.2017r. Udzielenie zaległego urlopu w powyższym terminie jest obowiązkiem pracodawcy, którego niewykonanie naraża go na odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Nie oznacza to jednak, że po tym dniu urlop przepada. Roszczenie o udzielenie zaległego urlopu wypoczynkowego przedawnia się bowiem z upływem lat trzech od chwili jego wymagalności, liczonej od 1 października następnego roku kalendarzowego – roszczenie o urlop z 2016 r. staje się wymagalne 1.10.2017 r., co oznacza, że przedawnia się 1.10.2020 r.
Jeśli zatem pracodawca po dniu 30 września następnego roku kalendarzowego nie chce udzielić zaległego urlopu, pracownik może sądownie dochodzić udzielenia urlopu do czasu przedawnienia roszczenia o ten urlop.
Naruszenie przez pracodawcę obowiązku udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego nie uprawnia jednak pracownika do rozpoczęcia po tym terminie urlopu bez zgody pracodawcy. Zawiadomienie pracodawcy o samowolnym rozpoczęciu zaległego urlopu wypoczynkowego nie usprawiedliwia nieobecności pracownika w pracy.